کامپوزیت دندان ماده مصنوعی است که از اجرای مختلفی تشکیل شده و بصورت لایه نازک بر روی دندان قرار داده میشود و جنس آن بصورت خمیری شکل میباشد که پس از تابش نور خاص UV سفت و سخت میشود و این ماده توسط دندانپزشک بر روی دندانها قرار داده شده که به کمک طول موج مخصوص سخت شده و به دندان متصل میشود.
جنس کامپوزیت از رزین میباشد که با استفاده از نور به دندان متصل میشود. این درمان درمانی است با ظرافت و دقت عمل بالا که به مهارت بالایی نیاز دارد.
رزین کامپوزیت هایی که بر روی دندان نصب میشود ونیر کامپوزیت هم نام دارد و دارای تنوع رنگهای مختلف سفید میباشد و دارای زیبایی بالایی میباشد و میتوان بدون اینکه دندان تراش بخورد بر روی دندان نصب گردد.
کامپوزیت دندان یکی از درمانهای پرطرفدار و مقرون به صرفه میباشد و نسبت به درمانهای دیگر سریعتر بوده و نیاز به مراحل لابراتواری ندارد و امکان بازسازی و زیباسازی دندان در یک نوبت در مطب وجود دارد.
به کمک کامپوزیت دندان میتوان عیوب ظاهری دندان را برطرف نمود. به طور مثال برای دندانهایی که در قوس فکی کج قرار گرفته اند میتوان آنها را به کمک کامپوزیت اصلاح نمود. کامپوزیت میتواند لب پریدگی ها و شکستگی های دندان را بازساری نماید و علاوه بر این دندانهایی که دچار پوسیدگی شده اند را میتوان بعد از برطرف کردن پوسیدگی دندان را بازسازی نمود و ظاهر دندان را به حالت قبلی تبدیل کرد. ضمنا کامپوزیت برای دندانهایی که دچار تغییر رنگ شده اند و یا دارای لکه های نازیبا و تیره هستند تاثیر بسزایی دارد.
همانطور که عنوان شد کامپوزیت ترکیبی است از رزین و مواد پلاستیکی و شیشه ای که میتواند به راحتی فرم بگیرد و این روکشها به راحتی بر روی دندانها قرار میگیرند که البته مهارت دندانپزشک تاثیر بسزایی بر نتیجه نهایی کار دارد. ابتدا برای نصب کامپوزیت باید دندان کاملا تمیز شده و به کمک اسید مخصوصی سطح دندان زبر شده و سپس به کمک رزین مخصوص اتصال کامپوزیت به دندان ایجاد میشود. این ترکیبها کاملا همرنگ دندان هستند و فاقد هرگونه ماده فلزی میباشند. کامپوزیت زیبایی دندانها را به ارمغان می آورد و لبخندی زیبا ایجاد میکند. در دندانهایی که دچار سایش شده اند و یا دندانهای فاصله دار و دندانهای نامرتب، کامپوزیت تاثیر بسزایی دارد. هدف کامپوزیت فقط بهبود ظاهری نمیباشد و میتواند اثرات درمانی نیز داشته باشد و میتواند مانع پوسیدگی احتمالی بعدی شده و حتی در دندانهای سایش یافته که دندانها دچار حساسیت به سرما و گرما میباشد، مشکل آنها را برطرف نماید. طراحی کامپوزیت دندان در زیباسازی باعث افزایش اعتماد به نفس افراد شده و زیبایی لبخند آنها را دوچندان میکند.
از بزرگترین مزایای کامپوزیت نسبت به لمینت دندان عدم تراشیدن دندان و عدم نیاز به تزریق بیحسی و قیمت ارزانتر آن نسبت به لمینت دندان میباشد و طول دوره درمان کامپوزیت دندان نسبت به لمینت کوتاهتر میباشد.
مزایای کامپوزیت دندان
- مراحل ترمیم کامپوزیت آسان میباشید.
- هزینه درمان کامپوزیت کم میباشد.
- طول درمان آن کوتاه است و در یک نوبت انجام میشود.
- روشی بدون درد میباشد و نیاز به بیحسی ندارد.
- جایگزین خوبی برای آمالگام میباشد.
- زیبایی قابل قبولی دارد.
- سازگاری مناسب با دندان دارد.
- مقاومت نسبتا خوب در برابر سایش دارد.
- با استفاده از کامپوزیت پوسیدگی های دندان را میتوان برطرف کرد.
- شکستگی های جزيی را میتوان بازسازی نمود.
- فواصی باز بین دندان را میتوان اصلاح نمود.
معایب کامپوزیت دندان
- به مرور میتواند دچار سایش و یا شکستگی شود.
- برای دندانهای عصبکشی شده مناسب نمیباشد.
- به مرور ممکن است دچار تغییر رنگ گردد بخصوص افرادی که دخانیات و یا قهوه و چای زیاد مصرف میکنند.
- در صورت عدم بهداشت امکان التهاب لثه افزایش پیدا میکند.
مراحل نصب کامپوزیت دندان
- ابتدا سطح دندانها کاملا تمیز و عاری از هرگونه پلاک یا جرم میشود.
- پس از تمیز کردن ، دندانها کاملا خشک میشوند تا هیچگونه آثاری از رطوبت بر روی دندانها باقی نمانده باشد.
- سپس سطح دندان به کمک مواد اسیدی خاص زبر و متخلخل میشود که این امر باعث افزایش گیر و ثبات کامپوزیت به دندان میشود.
- رنگ کامپوزیت لازم انتخاب میشود.
- سپس ماده ی چسبی مخصوص و یا رزین مخصوص بر روی دندان مالیده میشود.
- به کمک نور مخصوص دندانپزشکی که دارای طول موج مشخص میباشد کامپوزیت بر روی دندان متصل میشود.
- و در آخر به کمک فرزهای مخصوص دندان پولیش خورده و صاف میشود.
انواع کامپوزیت دندان
انواع کامپوزیت های دندانی شامل ماکروفیل ها، میکروفیل ها، هیبریدها میباشد که خود هیبریدها شامل نانوهیبرید ها، میکروهیبریدها، هیبریدهای معمولی و کامپوزیت های آی پی اس میباشد. کامپوزیت های آی پی اس جدیدترین نمومه های کامپوزیتی میباشد که دارای دوام و استحکام بالایی میباشد و از عواملی مانند عفونت لثه یا تغییر رنگ در این مدل کامپوزیت کمتر دیده میشود.
ونیر کامپوزیت و ونیر پرسلن
کلا ونیرها لایه ای میباشند که بر روی دندان قرار میگیرند که برای اصلاح نامرتبی، سفید کردن دندانها، رفع دندان درد و یا ترمیم حفره ها به کار میرود. با این حال این دو مدل ونیر یعنی ونیرهای کامپوزیت و ونیرهای پرسلن تفاوتهایی با هم دارند و هر کدام گرچه در ظاهر باعث زیباسازی لبخند میشوند ولی از لحاظ زمانبندی و مراحل کاری و حتی هزینه ای متفاوت میباشند و کاربردهای مختلفی نیز دارند و دندانپزشک به کمک معاینه و بررسی وضعیت دندانها چه از لحاظ مرتب بودن دندانها و چه از لحاظ بهداشت بیمار و همچنین دارا بودن بیماری لثه و یا سایش های شدید دندانی و نیز دارا بودن پوسیدگی، طرح درمان مناسب را باید ارایه نماید و این طرح درمان در طول عمر درمان انجام شده و دوام زیبایی موثر خواهد بود.
تفاوت ونیر کامپوزیت و ونیر پرسلن
در ونیر کامپوزیت تمام مراحل درمانی در یک جلسه در مطب انجام میشود ولی در پرسلن نیاز به مراحل لابراتواری دارد که باید ابتدا قالبگیری در مطب انجام شده و طراحی و ساخت در لابراتوار انجام میشود. طول عمر ونیر پرسلن نسبت به کامپوزیت بیشتر میباشد. از جمله ونیر پرسلن های کاربردی در دندانپزشکی لمینت میباشد.
لمینت مانند کامپوزیت دارای یک لابه نازک میباشد که به دندان میچسبد و تفاوت اصلی این دو مدل علاوه بر مراحل لابراتواری در مواد تشکیل دهنده آن نیز میباشد.
تفاوت کامپوزیت و لمینت
- کامپوزیت نسبت به لمینت ارزانتر میباشد.
- مقاومت و استحکام کامپوزیت نسبت به لمینت کمتر است.
- کامپوزیت نسبت به لمینت زودتر دچار تغییر رنگ میشود.
- طول عمر لمینت نسبت به کامپوزیت بیشتر میباشد.
- از همه مهمتر: ظاهر لمینت زیباتر و طبیعی تر از کامپوزیت میباشد.
قیمت کامپوزیت دندان
هزینه کامپوزیت از درمانهای متوسط رو به بالا میباشد و تا حد زیادی به مواد و برند و دندانپزشک بستگی دارد. قیمت کامپوزیت دندان های جلو با عقب متفاوت میباشد. قیمت کامپوزیت با توجه به درجه بندی مواد کامپوزیت از 2 ملیون تا 4 ملیون متغیر میباشد.
مراقبت های بعد از کامپوزیت دندان
به طور کلی باید مراقب رژیم غذایی خود باشید و رعایت بهداشت بسیار ضروری میباشد چرا که پوسیدگی میتواند به دندان زیر کامپوزیت نفوذ کرده و موجب خرابی دندان شود و همچنین در صورت عدم رعایت بهداشت دچار التهاب لثه و خونریزی شود. همانطور که گفته شد باید مراقب رژیم غذایی خود باشید زیرا رژیم غذایی سخت و سفت باعث کاهش طول عمر و کاهش کارایی کامپوزیت میشود و خطر شکستگی کامپوزیت را افزایش میدهد.
ضمنا باید در نظر داشت که بعضی از مواد غذایی به علت دارا بودن رنگدانه باعث تیرگی و کدر شدن رنگ کامپوزیت میشود که از جمله این مواد رنگدانه دار میتوان قهوه ،چای، نوشابه و زعفران را ذکر نمود.
نکته مهم دیگر عدم استعمال دخانیات میباشد و دخانیات دارای سه تاثیر منفی مستقیم میباشد. یکی اینکه باعث بیماری لثه و التهاب لثه اطراف دندان درمان شده میشود. دوم اینکه به علت رنگدانه های موجود در دود، رنگ کامپوزیت به مرور تیره و کدر میشود. سوم اینکه باعث فعال شدن باکتری های پوسیدگی زای دندان شده و به مرور دندان دچار پوسیدگی و خرابی میشود.